NOT MAGIC
JUST TECHNIQUE

GÜVENLİK GÖREVLİLERİ İÇİN TELSİZ SEÇİMİ VE KULLANIMI

Güvenlik görevlileri telsiz alırken hangi özelliklere dikkat etmelidir? El telsizinin doğru kullanımı nasıl olmalıdır?

TELSİZ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

Bu yazıda her ne kadar telsiz ile ilgili en temel konuları işeyecek olsak ta bazı kavramları en başta açıklamamız gerekmektedir. Böylece yazının devamında anlatılanlar çok daha anlaşılır olacaktır.

Çıkış Gücü: Telsiz cihazı sesi alır ve anteni vasıtasıyla yayınlar. Bu yayının gücüne çıkış gücü denilmektedir. Örneğin çıkış gücü 1 birim arttırılır ise yayınlanan radyo dalgasının gücü 1 birim artmış olur. Telsiz ile haberleşme mesafesini belirleyen unsurlardan yalnızca biridir.

Lisanslı Telsiz: Lisanslı telsiz kullanmak için bir telsiz lisansına sahip olmanız gerekmektedir. Lisanslı telsizler yalnızca izin verilen frekanslarda kullanabilmektedir. Bu frekanslar genel olarak ticari, siyasi ve şifreli konuşmaya uygun değildir. Bu nedenlerle güvenlik görevlilerinin Lisanssız PMR frekansları kullanmaları uygun olacaktır.

Lisanssız PMR Telsiz: Lisanssız PMR telsizler herkesin kullanımına açık frekanslarda çalışmaktadır. Bu telsizleri kullanmak için lisans ya da özel bir izine gerek yoktur.  Dileyen herkes bu telsizlere sahip olup kullanabilir. Ticari uygulamalarda ve doğa sporlarında çok sık tercih edilir. PMR veya PMR446 gibi isimler ile anılmaktadır. Genelde telsiz üreticileri bu telsizlerin model isimlerine PMR olduğunu belirtecek harfler veya 446 sayısı vermektedir. Buradaki 446 sayısı telsizin çalışma frekansına atıftır.

Analog – Dijital Telsizler: Bir telsizin analog veya dijital olması kullandığı radyo dalgaları ve çalışma protokolü ile ilgili bir konudur. Telsizin görünüşü ile ilgili değildir. Analog haberleşme yapan bir telsizin renkli ekranı olabilir. Analog ve dijital telsizlerin üstün ve zayıf yönleri bulunmaktadır. Kabaca değinecek olursak;

Analog telsizler sinüs dalgası kullanarak haberleşme gerçekleştirir. Analog telsizlerde sinyal kaynağından uzaklaştıkça ses bozulur ve parazit duyulmaya başlanır. Analog telsizler en eski telsiz teknolojisidir. Bu eski kelimesi demode olarak algılanmamalıdır. Uzun süredir ticari ve askeri alanlarda kendini ispatlamıştır. Günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Dijital telsizler kare dalga kullanarak haberleşme gerçekleştirir. Dijital telsizlerde sinyal kaynağından uzaklaştıkça ses bozulmaz ve aynı ses çözünürlüğü korunmaya çalışılır. Fakat sinyal sağlığı tolerans noktasını geçtiğinde parazitli dahi olsa bir ses almak mümkün olmaz. Maliyetleri ve kullanımının görece zor olması nedeniyle analog telsizler kadar yaygın değildir.

GÜVENLİKLER İÇİN TELSİZ SEÇİMİ NASIL OLMALIDIR?

İster telsiz almak için ihale açmış bir güvelik firması olun ister güvenlik için tek bir telsiz alacak olun bazı temel bilgilere sahip olmalısınız.

Telsizler temelde fiziksel olarak el telsizi ve sabit/mobil araç telsizi kasalarında üretilmektedir. Bir telsizin haberleşme mesafesini etkileyen pek çok parametre vardır. Bu parametrelerin bir kısmı çevre şartları bir kısmı ise kullanılan telsiz cihazı ve donanımı ile ilgilidir.

Çevrede doğal veya yapay parazit oluşturacak etkenlerin bulunması, binalar, ağaçlar gibi fiziksel engellerin bulunması telsiz haberleşme mesafesi ve kalitesini etkileyecektir.

Telsiz ile haberleşme oldukça teknik bir konudur fakat konumuz olan PMR telsizler ile haberleşmede müdahale imkanı kısıtlıdır. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun Kısa Mesafe Erişim Telsiz Yönetmeliğinde PMR telsizler 446 frekans bandına ayarlı ve 0,5W çıkış gücü ile sınırlandırılmıştır. Bu nedenlerle hangi markanın hangi modelini alırsanız alın 446 frekansında ve 0,5W çıkış gücü ile sınırlı kalınacaktır. Peki bir PMR telsizde görüşme mesafesini arttırmanın başka yolu yok mu? Tabi ki var. Telsizde en önemli konuların başında anten yer almaktadır. Anten bir telsizin haberleşme mesafesi ve haberleşme kalitesini doğrudan etkilemektedir. Eğer aldığınız telsizin anteni sabit değil ise yani değiştirilebilir ise mevcut anten yerine daha verimli bir anten ile montajı yapılabilir ve haberleşme mesafesi arttırılabilir.

Bütün PMR telsizler 0,5W ile sınırlı ise aşağı yukarı aynı mesafelerde görüşme yaptıracaktır. Peki fiyatları ne etkilemektedir?

Bu noktada PMR telsizlerde fiyatları etkileyen birçok unsur vardır. Marka bilinirliği, telsizin imal olduğu ülke, parça kalitesi ve kasa sağlamlığı, garanti, yedek parça ve servis imkanı ile telsizin sunduğu diğer ek özellikler fiyatı etkilemektedir. PMR telsizin sahip olabileceği ek özelliklerden birine TYPE-C ile şarj örnek verilebilir.

Toparlayacak Olursak:

PMR Telsizler Lisans gerektirmemektedir.

Bütün PMR telsizler 0.5W çıkış yapmaktadır.

Bütün PMR telsizler 446 frekanslarını kullanmaktadır.

Bazı PMR telsizlerin anteni sabit değil, değiştirilebilir. Bu sayede istenir ise daha verimli antenler kullanılabilir.

Farklı modeller farklı ek özellikler sunabilir.

Cep telefonlarında olan marka bilinirliği gibi fiyatı belirleyen bazı unsurlar telsizde de geçerlidir.

PMR TELSİZLERİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

PMR telsizler satın alındıktan hemen sonra kullanılabilir. Bazı PMR telsizlerde 8 bazılarında ise 16 kanal bulunmaktadır. Bazı modeller şarj durumunu ve hangi kanalda çalışıldığını gösteren bir ekrana sahipken bazılarında ekran bulunmayabilir. Yine bazı modeller bilgisayar ile programlanabilir. Bu program sayesinde “CTCSS” ayarı yapılır ve telsizlerin karışması engellenir. Örnek verecek olursak CTCSS ayarı yapıldıktan sonra 5.Kanalı bir güvenlik gurubu kullanırken yakınlarda çalışan diğer PMR telsizler 5.kanaldan güvenlik gurubuna ulaşamayacaktır. Böylece görüşmelerin karışmalar engellenir.

PMR TELSİZLER NASIL KULLANILIR?

PMR telsizler modellerine göre farklı tuş takımlarına sahip olsa da kabaca kanallar arası geçiş yapabildiğiniz tuşlar, ses açma kapama Potu ve PTT mandalı bulunmaktadır. PTT mandalına basılı tutulduğu sürece konuşma ve çevrede bulunan sesler ayarlanan kanaldaki bütün telsizlere gönderir. Konuşma bittiğinde mandala basmayı bırakınız. Bu sayede telsiziniz dinleme yapmaya başlar. Telsizler mandala basıldığı yani ses gönderildiği sürede yoğun olarak enerji harcamaktadır. Bu nedenle şarjınız az ise konuşmalarınızı kısa tutmanız gerekmektedir. Dinleme yapmak çok daha az enerji tüketmektedir.

Telsiz ile ağız arasındaki mesafenin çok yakın olması söylediklerinizin anlaşılmamasına çok uzak olması ise sesinizin duyulmamasına neden olacaktır. İdeal olan telsiz ile ağız arasında yaklaşık dört parmak mesafe olmasıdır.

Polisiye filmlerinin aksine el telsizleri kullandıkları antenin çalışma karakteristiği nedeniyle dik olarak, 90 derece açı ile tutulmalıdır. Konuşma sırasında telsizi yamuk tutmanız halinde telsizden tam verim alınamayacak ve haberleşme zorlaşacaktır.

 

YAZAR

Atakan ONUR (TA1ATP)

KAYNAKÇA

Resmigazete.gov.tr. (2012). kısa mesafe erişimli telsiz (ket) cihazları hakkında yönetmelik. www.resmigazete.gov.tr (Erişim 25.03.2024)